Τα ένζυμα είναι πρωτεϊνικοί καταλύτες που παράγονται από το σώμα και έχουν την κατάληξη –άση. Τα ένζυμα συμμετέχουν στη διάσπαση των χημικών ενώσεων μέσω της ρύθμισης της ταχύτητας με την οποία διεξάγεται η κάθε μεταβολική διαδικασία. Όσα εμπλέκονται στις διαδικασίες της πέψης ονομάζονται πεπτικά ένζυμα.
Πως δρουν τα πεπτικά ένζυμα;
Τα πεπτικά ένζυμα εμπλέκονται στην υδρόλυση των μεγάλων μορίων της τροφής. Υπάρχουν 3 κύριοι τύποι πεπτικών ενζύμων: αυτά που διασπούν πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες.
Τα πρωτεολυτικά ένζυμα εμπλέκονται αποκλειστικά στην πέψη των πρωτεϊνών. Η πρωτεάση εντοπίζεται στο στομάχι, τα παγκρεατικά και τα εντερικά υγρά. Άλλα πρωτεολυτικά ένζυμα είναι η πεψίνη, η θρυψίνη, η παγκρεατίνη και η χυμοθρυψίνη.
Τα ένζυμα που χρησιμοποιούνται για την πέψη των λιπών ονομάζονται λιπάσες. Αυτά τα λίπη σε λιπαρά οξέα και γλυκερόλη, τα οποία στη πορεία απορροφώνται στο λεπτό έντερο.
Η αμυλάση είναι το κύριο ένζυμο που χρησιμοποιείται για τη διάσπαση των υδατανθράκων. Παράγεται στο στόμα και κατά συνέπεια βρίσκεται στο σάλιο. Η αμυλάση επίσης εκκρίνεται στα παγκρεατικά και εντερικά υγρά.
Εκτός από αυτά τα βασικά πεπτικά ένζυμα, υπάρχει μια ολόκληρη σειρά συμπληρωματικών ενζύμων που συνεργάζονται για να παράγουν τα κατάλληλα τελικά προϊόντα.
Τέλος η λακτάση είναι το ένζυμο που ευθύνεται για την πέψη του σακχάρου του γάλακτος, της λακτόζης, προκειμένου να μπορεί να απορροφηθεί εύκολα στο λεπτό έντερο.
Γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν επαρκή αριθμό πεπτικών ενζύμων;
Ιδανικά, παράγουμε οι ίδιοι τα ένζυμα ή τα παίρνουμε από τα τρόφιμα που τρώμε. Ωστόσο, η γήρανση, τα γονίδια, τα προβλήματα υγείας, η διατροφή, ακόμη και τα φάρμακα μπορούν να περιορίσουν την παραγωγή ενζύμων του σώματός μας. Πολλοί άνθρωποι με άριστη υγεία έχουν έλλειψη από ένζυμα και κατά συνέπεια χάνουν θρεπτικά συστατικά. Ορισμένα ένζυμα που χρησιμοποιούμε για να χωνέψουμε, προέρχονται από τα τρόφιμα. Για παράδειγμα, το ένζυμο της μπανάνας που μετατρέπει το άμυλο της μπανάνας σε ζάχαρη καθώς ωριμάζει είναι το ίδιο με το είδος του ενζύμου που βρίσκεται στο σάλιο μας που ξεκινά την πέψη του ίδιου αμύλου όταν τρώμε την μπανάνα. Και τα δύο είναι αμυλάσες. Και οι αμυλάσες της μπανάνας και του σάλιου μας είναι και τα δύο που χρησιμοποιούνται στην πέψης της μπανάνας.
Τα ζυμωμένα, προβιοτικά τρόφιμα είναι πλούσια σε ένζυμα, που παράγονται από τα βακτήρια, και που είναι ίσως ένα βασικό συστατικό για τα οφέλη των προβιοτικών για την υγεία. Στη σύγχρονη διατροφή μας όμως, οι υψηλές θερμοκρασίες από το μαγείρεμα και την παστερίωση, καθώς και τα χημικά συντηρητικά καταστρέφουν αυτά τα ένζυμα. Όταν τρώμε πολλά επεξεργασμένα και μαγειρεμένα τρόφιμα, στερούμε από το σώμα μας τα ένζυμα. Αν τρώτε περισσότερο ωμά τρόφιμα, τρόφιμα ολικής άλεσης και τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση μπορεί να έχετε περισσότερα ένζυμα στη διατροφή σας.
Ένας τελευταίος παράγοντας που μειώνει τα ένζυμά μας είναι ότι το πρόβλημα του στρες. Η καλή πέψη πραγματοποιείται σε μια ήρεμη φυσιολογική κατάσταση, εξηγεί η Δρ Steelsmith. Η μείωση του στρες στη ζωή σας, θα βοηθήσει επίσης να αυξήσετε τα επίπεδα των ενζύμων σας.
Ο Edward Howell MD, με παγκόσμιο κύρος στα ένζυμα και την διατροφή, λέει ότι τα ένζυμα αλλοιώνονται επάνω από τους 48 βαθμούς Κελσίου. Αφού το νερό βράζει στους 100 βαθμούς, καταλαβαίνετε ότι το μαγείρεμα είναι καταστρεπτικό στα περισσότερα τρόφιμα. Ο Δρ. Francis Pottenger του οποίου τα διάσημα πειράματα του με δύο ομάδες γατών στη δεκαετία του ’30 είναι γνωστά έως σήμερα. Στην μια ομάδα δόθηκε αποκλειστικά ωμή, άψητη τροφή. Στην άλλη δόθηκε μόνο μαγειρεμένη.
Τα αποτελέσματα ήταν συντριπτικά σαφή: όλες οι γάτες που τρέφονταν με ωμή τροφή έζησαν μια μακριά, υγιή ζωή. Οι γάτες που τρέφονταν με μαγειρεμένη τροφή αρρώστησαν και πέθαναν πολύ νεώτερες.
Ποιο το όφελος λήψης συμπληρωμάτων διατροφής με πεπτικά ένζυμα;
Μερικά άτομα εμφανίζουν δυσκολία στην πέψη της λακτόζης του γάλακτος και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων, γεγονός που οφείλεται σε ελλιπή έκκριση του ενζύμου λακτάση. Η δυσανεξία στη λακτόζη χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως ο σοβαρός τυμπανισμός, το άλγος στην κοιλιακή χώρα, η διάρροια και η απώλεια βάρους. Τα συμπληρώματα που περιέχουν το ένζυμο λακτάση είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων αυτών και βοηθούν στη διάσπαση της λακτόζης.
Μερικά άτομα εμφανίζουν τυμπανισμό και έχουν μια αίσθηση «πληρότητας» που παραμένει για αρκετό χρονικό διάστημα μετά την κατανάλωση του φαγητού. Αυτό μπορεί να προκαλέσει διαταραγμένο ύπνο, φούσκωμα, κεφαλαλγία και άλγη στην κοιλιακή χώρα. Άλλα άτομα μπορεί να παράγουν αφύσικα μικρές ποσότητες πεπτικών ενζύμων. Αυτό μπορεί να προκύψει με την αύξηση της ηλικίας ή μετά από μια σοβαρή χειρουργική επέμβαση που αφορά το πεπτικό σύστημα. Τα συμπληρώματα που παρέχουν ένα μίγμα των κύριων πεπτικών ενζύμων μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων και στην πέψη των διατροφικών συστατικών και τη διάσπασή τους σε πηγή ενέργειας για τον οργανισμό.
Επίσης τα πεπτικά ένζυμα μπορεί να μειώσουν το χρόνο επούλωσης των μωλώπων και των ελαφρών τραυματισμών σε αθλήματα, όπως έδειξαν δύο μελέτες ελέγχου.
Υπάρχουν διάφορα συμπληρώματα διατροφής με πεπτικά ένζυμα που μας αρέσουν. Εμείς σας προτείνουμε αυτά που πιστεύουμε πως είναι τα καλύτερα.
Ένα από αυτά είναι της Natural Vitamins, ολοκληρωμένο συμπλήρωμα διατροφής Αμερικάνικης προέλευσης και με 17 διαφορετικά πεπτικά ένζυμα που καλύπτουν τις πιο πολλές ανάγκες για σωστή πέψη.
Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα ένζυμα Digestive Relief της Natural Vitamins:
Το άλλο συμπλήρωμα επίσης καλό αλλά με 7 μόνο πεπτικά ένζυμα είναι της UDO’s CHOICE.
Πατήστε εδώ για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Ultimate Digestive Enzyme της UDO’s CHOICE:
Φυσικά ένζυμα θα βρείτε επίσης στο www.monobio.gr
Βιβλιογραφία
- Karana S, Kataria MS, Barber AE. A double-blind clinical trial with a digestive enzyme product. Br J Clin Pract. 1971 Aug;25(8):375-7.
2. Wooldridge JL, Heubi JE, Amaro-Galvez R, ET AL. EUR-1008 pancreatic enzyme replacement is safe and effective in patients with cystic fibrosis and pancreatic insufficiency. J Cyst Fibros. 2009 Dec;8(6):405-17. Epub 2009 Aug 15.
3. Hammer HF. Pancreatic exocrine insufficiency: diagnostic evaluation and replacement therapy with pancreatic enzymes. Dig Dis. 2010;28(2):339-43. Epub 2010 Sep 1.
4. Available at: http://chemistry-today.teknoscienze.com/pdf/MU%20OMEGA3- 08.pdf Accessed October 1, 2012. - Greenberg RE, Holt PR. Influence of aging upon pancreatic digestive enzymes. Dig Dis Sci. 1986 Sep;31(9):970-7.
6. Miyasaka K, Kitani K. Aging impairs pancreatic response to refeeding following a protein-free diet. Pancreas.1989;4(3): 346-52.
7. Wolfson D, Olmstead S, Meiss D, Ralston J. Making Sense of Digestive Enzymes: ProThera, Inc.;2008.
8. Glade MJ, Kendra D, Kaminski MV, Jr. Improvement in protein utilization in nursing-home patients on tube feeding supplemented with an enzyme product derived from Aspergillus niger and bromelain. Nutrition. 2001 Apr;17(4):348-50.